W Bibliotece Diecezjalnej im. Biskupa Jana Bernarda Szlagi w Pelplinie odbyła się konferencja poświęcona kulturotwórczej, patriotycznej i religijno-formacyjnej roli "Pielgrzyma", który powstał 150 lat temu. Pismo miało ogromne znaczenie w walce z germanizacją, było swoistą ostoją polskości w czasie zaborów. Po pięćdziesięcioletniej przerwie, spowodowanej czasami wojny i PRL-u, w 1989 r. zostało reaktywowane. Dzisiaj jest dwutygodnikiem, podejmującym - oprócz zagadnień natury religijnej - problematykę społeczną, obyczajową i kulturalną.
To już trzecia konferencja z cyklu "Wielcy ludzie małego Pelplina" zainicjowanego przez Oddział Kociewski Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Pelplinie, a organizowanego wespół z Biblioteką Diecezjalną. W 2017 r. wspominano ks. Sługę Bożego bpa Konstantyna Dominika, filozofa ks. Franciszka Sawickiego, językoznawcę ks. Bernarda Sychtę, działacza niepodległościowego Walentego Stefańskiego i muzykologa Oskara Hermańczyka. W 2018 r. zaś poetą i historyka sztuki ks. Janusza St. Pasierba. Tegoroczną konferencję prowadzili ks. dr Krzysztof Koch - dyrektor Biblioteki Diecezjalnej oraz Bogdan Wiśniewski - prezes pelplińskiego oddziału ZK-P.
Były wiceprezes "Bernardinum" Tadeusz Serocki wręczył redakcji "Pielgrzyma" niezwykły dar od emerytowanego drukarza Bolesława Budy: próbny egzemplarz pierwszego - wznowionego w 1989 r. - "Pielgrzyma" z podpisami wszystkich tych, którzy przygotowywali ten historyczny numer pisma.
Najbardziej znaczący okres w 150 latach ukazywania się "Pielgrzyma" obejmuje lata 1869-1920, czyli okres zaborów
Konferencji towarzyszyła przygotowana przez Bibliotekę Diecezjalną wystawa, na której eksponowano najstarsze egzemplarze "Pielgrzyma". Do końca tego roku zostanie przygotowana publikacja z materiałami konferencyjnymi. Oprócz wygłoszonych referatów znajdą się w niej m.in. biogramy ludzi "Pielgrzyma" (redaktorów naczelnych, dziennikarzy, prezesów Rady Nadzorczej, dyrektorów wydawnictwa, korespondentów, zecerów etc) autorstwa Ryszarda Szwocha oraz mała antologia tekstów publicystycznych i beletrystycznych, które publikowane były na łamach "Pielgrzyma".
- Najbardziej znaczący okres w 150 latach ukazywania się "Pielgrzyma" obejmuje lata 1869-1920, czyli okres zaborów - mówi Bogdan Wiśniewski. - To w tamtym czasie "Pielgrzym" był jedną z najbardziej poczytnych i znaczących gazet w zaborze pruskim. Z małego Pelplina szedł na całą ówczesną rozległą diecezję chełmińską głos wołający o zachowanie polskości, występujący przeciwko wszelkim przejawom germanizacji, konsolidujący Polaków wokół idei pracy organicznej, rozumianej jako przejaw patriotyzmu. Pismo wychodziło, z licznymi dodatkami, w stale zwiększającym się nakładzie, co świadczy o jego popularności i sile oddziaływania. "Pielgrzym" tworzony był przez ludzi, mających świadomość historycznej misji, nie tylko dziennikarskiej, ale narodowej i religijnej. I dotyczy to zarówno kolejnych redaktorów naczelnych (od ks. Szczepana Kellera począwszy), jak i wydawców, dziennikarzy, korespondentów, współpracowników - duchownych i świeckich.
"Pielgrzym" tworzony był przez ludzi, mających świadomość historycznej misji, nie tylko dziennikarskiej, ale narodowej i religijnej
Inny charakter miało w okresie międzywojennym, ale w dalszym ciągu jego rola kulturotwórcza, formacyjno-religijna i - przede wszystkim - kształtująca tożsamość Polaków zamieszkałych na Pomorzu pozostawała bez zmian. Ostatni numer ukazał się 31 sierpnia 1939 r. Po 50 latach w grudniu 1989 r. pismo reaktywowano. Ostatnie 30 lat to ciągłe poszukiwanie takiej formuły, która pozwoliłaby znaleźć się na rynku mediów.
Archeologiczna Wiosna Biskupin (Żnin)
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
